Trong thời đại mà dữ liệu được ví như dầu mỏ mới của thế giới, trí tuệ nhân tạo AI và khoa học dữ liệu Data Science đang trở thành hai lĩnh vực phát triển nhanh nhất, mở ra hàng nghìn cơ hội việc làm hấp dẫn với mức thu nhập cạnh tranh trên toàn cầu. Tuy nhiên, không ít bạn trẻ đến từ các ngành như kinh tế, marketing, kế toán hay kỹ thuật vẫn còn băn khoăn liệu mình có thể học và làm việc trong lĩnh vực AI hay không. Câu trả lời là hoàn toàn có thể, chỉ cần đi đúng hướng và có lộ trình phù hợp.

Hiểu đúng về AI và Data Science

Để bắt đầu hành trình với AI, điều đầu tiên người học cần làm là hiểu rõ bản chất của trí tuệ nhân tạo và khoa học dữ liệu. Data Science là ngành kết hợp giữa thống kê, lập trình và tư duy phân tích dữ liệu, giúp doanh nghiệp đưa ra quyết định chính xác hơn dựa trên dữ liệu thu thập được. Trong khi đó, AI là bước tiến cao hơn, sử dụng các mô hình học máy Machine Learning và học sâu Deep Learning để giúp máy móc có khả năng tự học, tự suy luận và tự ra quyết định.

Với người học trái ngành, giai đoạn đầu không cần quá nặng về kỹ thuật mà nên bắt đầu bằng việc làm quen với khái niệm cơ bản, tham gia các khóa nhập môn như AI cơ bản, Machine Learning căn bản hay Data Visualization, đồng thời rèn luyện tư duy phân tích dữ liệu – yếu tố quan trọng hơn cả việc biết code.

Học nền tảng công cụ – ngôn ngữ lập trình

Sau khi hiểu rõ khái niệm, người học cần trang bị nền tảng công cụ và ngôn ngữ lập trình để có thể thao tác và làm việc với dữ liệu. Python là ngôn ngữ phổ biến nhất trong lĩnh vực AI bởi cú pháp đơn giản, dễ học và thư viện phong phú. SQL giúp người học truy xuất và xử lý dữ liệu hiệu quả, trong khi các công cụ trực quan hóa dữ liệu như Power BI hay Tableau lại giúp biến dữ liệu khô khan thành các biểu đồ dễ hiểu.

Ngoài ra, Excel nâng cao cũng là công cụ khởi đầu lý tưởng cho những ai mới bắt đầu. Tại Cranes FPT, chương trình Data Science & AI-ML được thiết kế dành cho người học từ con số 0, giúp bạn làm quen với Python và SQL thông qua các bài tập thực hành và dự án mô phỏng thực tế, dưới sự hướng dẫn trực tiếp của các chuyên gia.

Làm quen với Machine Learning & AI ứng dụng

Khi đã nắm được nền tảng công cụ, người học có thể tiến đến giai đoạn làm quen với Machine Learning và AI ứng dụng. Đây là bước giúp bạn hiểu cách mà máy móc học từ dữ liệu để đưa ra dự đoán hoặc quyết định. Thay vì chỉ học lý thuyết, người học sẽ thực hành các dự án thực tế như dự đoán doanh số, phân tích hành vi khách hàng, xây dựng chatbot hoặc hệ thống gợi ý sản phẩm. Phương pháp học thực chiến này giúp người học hiểu sâu bản chất, rèn luyện tư duy lập trình và kỹ năng giải quyết vấn đề – những yếu tố cốt lõi để thành công trong lĩnh vực AI.

Khi đã có nền tảng vững chắc, việc xây dựng hồ sơ năng lực cá nhân portfolio là bước quan trọng để khẳng định khả năng và thu hút nhà tuyển dụng. Người học có thể hoàn thiện 2 đến 3 dự án thật và bổ sung thêm các chứng chỉ quốc tế uy tín như Microsoft Certified Azure Data Scientist Associate, IBM Data Science Professional Certificate hoặc Google AI Essentials. Những chứng chỉ này giúp người học chứng minh năng lực trong mắt doanh nghiệp, đặc biệt khi chưa có nhiều kinh nghiệm trong ngành công nghệ thông tin.

Định hướng nghề nghiệp sau khi học AI

Sau khi hoàn thiện lộ trình học, người trái ngành có thể phát triển nghề nghiệp ở nhiều vị trí khác nhau trong lĩnh vực dữ liệu và trí tuệ nhân tạo. Bạn có thể trở thành chuyên viên phân tích dữ liệu Data Analyst hỗ trợ doanh nghiệp ra quyết định, kỹ sư Machine Learning chuyên phát triển mô hình học máy, chuyên viên AI Product Specialist đóng vai trò kết nối giữa kỹ thuật và kinh doanh, hoặc chuyên viên Business Intelligence Analyst khai thác dữ liệu để tối ưu hiệu suất doanh nghiệp. Dù ở vị trí nào, kỹ năng tư duy dữ liệu và hiểu biết về AI đều mang lại lợi thế cạnh tranh vượt trội.

AI không phải là sân chơi riêng của lập trình viên mà là lĩnh vực của những người biết tư duy bằng dữ liệu và đặt câu hỏi thông minh. Với phương pháp đào tạo thực chiến, ứng dụng và định hướng nghề nghiệp rõ ràng, chương trình Data Science & AI-ML tại Cranes FPT chính là bước đệm hoàn hảo cho những ai muốn chuyển hướng sang lĩnh vực công nghệ. Dù bạn bắt đầu muộn, chỉ cần đi đúng hướng, Cranes FPT sẽ đồng hành cùng bạn trên hành trình làm chủ tương lai với trí tuệ nhân tạo.

Giảng viên Nguyễn Phát Tài